Erkenning
Als de ouders van een kind niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, kan de vader of de moeder uit wie het kind niet is geboren (duo-moeder) het kind erkennen. De erkenning is de formele rechtshandeling, waardoor tussen het kind en de vader of duo-moeder een familierechtelijke betrekking tot stand komt. Door erkenning heeft deze ouder niet direct het gezag. Het gezag zal apart moeten worden aangetekend in het gezagsregister.
Erkenning heeft verschillende gevolgen voor zowel het kind als de erkennende ouder:
- de ouder krijgt gedeelde financiële verantwoordelijkheid voor het kind;
- tussen het kind en de erkenner ontstaat een erfrechtelijke band;
- de erkenner heeft recht op omgang met het kind.
Erkenning vóór de geboorte
De ouders kunnen de erkenning van het kind regelen voordat het kind is geboren. Dit heet de erkenning van de ongeboren vrucht. De erkenning dient plaats te vinden bij de gemeente. Voorwaarde voor de erkenning van de ongeboren vrucht is dat de moeder persoonlijk aanwezig is. Het voordeel van erkenning van de ongeboren vrucht is dat het kind meteen bij de geboorte twee juridische ouders heeft. De erkenner staat ook direct als ouder in de geboorte akte genoemd. Bij de erkenning van de ongeboren vrucht kan ook meteen - afhankelijk van de nationaliteit – een naamkeuze worden vastgelegd. Deze naamkeuze kan alleen worden gedaan bij het eerste kind. De volgende kinderen van dezelfde ouders, dienen dezelfde achternaam te dragen.
Erkenning ná de geboorte
Erkenning van het kind kan ook na de geboorte van het kind. Voor de erkenning dient de erkenner persoonlijk aanwezig te zijn. De moeder hoeft in dit geval niet persoonlijk aanwezig te zijn. Zij kan toestemming geven voor de erkenning middels een toestemmingsformulier. Is het kind tussen de 12 en 16 jaar, dan dient, naast de moeder, ook het kind toestemming te geven voor de erkenning.
Als de ouders willen dat het kind na de erkenning de achternaam van de erkenner krijgt , dan kan bij de erkenning ook een naamkeuze worden gedaan. Hiervoor dient de moeder wel persoonlijk aanwezig te zijn.
Vervangende toestemming voor erkenning
Indien de vader het kind wenst te erkennen en de moeder weigert toestemming, dan kan de vader de rechter vragen hem vervangende toestemming te verlenen voor de erkenning. Anders dan erkenning met toestemming van de moeder, moet voor vervangende toestemming voor erkenning vast komen te staan dat de man de verwekker van het kind is. Zo nodig kan de rechter bepalen dat eerst een DNA-onderzoek dient plaats te vinden.
De rechter zal binnen de procedure een belangenafweging maken. Enerzijds speelt het belang van de vader een rol, anderzijds speelt het belang van de moeder op een ongestoorde verstandhouding met het kind ook een rol. Uiteraard kijkt de rechter ook naar het belang van het kind, waarbij onder andere wordt gekeken naar het effect van de erkenning op de sociale en emotionele ontwikkeling van het kind.
De moeder kan de erkenning belemmeren door een ander het kind te laten erkennen. Is door de verwekker echter al een procedure gestart om vervangende toestemming te verkrijgen, dan is de erkenning van de andere man een voorwaardelijke erkenning.
Gerechtelijke vaststelling van het vaderschap
Niet alleen de moeder kan de erkenning tegenhouden, ook de vader kan weigeren een kind te erkennen. Om toch een familierechtelijke betrekking te laten ontstaan tussen vader en kind, kan de moeder (totdat het kind 16 jaar is) of het kind zelf, de rechtbank verzoeken het vaderschap vast te stellen. Ook hierbij dient vast komen te staan dat de man de verwekker is, waarbij een DNA onderzoek kan worden gelast.
Gerechtelijke vaststelling van het vaderschap werkt terug tot het moment van de geboorte van het kind. Dit betekent dat het ook zinvol kan zijn het vaderschap gerechtelijk te laten vaststellen, indien de vader reeds is overleden. Er komt dan alsnog ,met terugwerkende kracht, een familierechtelijke betrekking tot stand, zodat het kind kan erven van de vader.
Downloads met meer informatie
- Toestemmingsformulier erkenning (PDF, 7.29 KB)
